Hepimizin bildiği gibi Java polymorphic (çok formlu) bir dildir. Çok formluluk java uygulamasının içindeki metot çağrılarının spesifik olarak hangi sınıftaki metot tanımı ile yapılacağının çalışma zamanına kadar ötelenmesi ile gerçekleştirilmektedir. Bir örnek ile açıklayalım.

public class Visitor {
	public void visit(A a) {
		System.out.println("Visiting A");
	}
}

public class SubVisitor extends Visitor {
	@Override
	public void visit(A a) {
		System.out.println("Visiting A with SubVisitor");
	}
}

Visitor sınıfı ve bu sınıftan türeyen bir SubVisitor sınıfımız olsun. Aşağıdaki gibi bir kod parçası çalıştırıldığı vakit

Visitor v = new SubVisitor();
v.visit(new A());

çıktı olarak console’da

Visiting A with SubVisitor

görülecektir. Hem Visitor, hem de SubVisitor sınıfında visit(A a) metodu tanımlı olmasına ve nesne Visitor tipinde bir değişkende tutulmasına rağmen Java SubVisitor sınıfındaki metodu çağırmaktadır. Bu derleyicinin metot çözümleme işini (dispatch) çalışma zamanına kadar öteleyerek, çalışma zamanında değişkenin işaret ettiği hangi nesne ise o nesnenin “concrete sınıf” bilgisini tespit etmesi ve o sınıftan itibaren metot tanımını araması ile gerçekleşir. Bu işleme “single dispatch polymorphism” adı da verilmektedir.

Ancak Java’da dinamik metot çözümleme metodu invoke edilen nesnenin runtime tipine bakılması ile sınırlı kalmaktadır. Diğer bazı dillerde metot çözümleme işi metoda input olarak verilen argümanların tipine bakarak bir adım daha ileriye taşınabilmektedir. Yine bir örnek ile açıklayalım;

public class A {
}

public class B extends A {
}

A sınıfı ve bu sınıftan türeyen bir B sınıfımız olsun. Visitor ve SubVisitor sınıflarına da B sınıfı ile çalışacak visit metotlarını ekleyelim.

public class Visitor {
	public void visit(A a) {
		System.out.println("Visiting A");
	}

	public void visit(B b) {
		System.out.println("Visiting B");
	}
}

public class SubVisitor extends Visitor {
	@Override
	public void visit(A a) {
		System.out.println("Visiting A with SubVisitor");
	}

	@Override
	public void visit(B b) {
		System.out.println("Visiting B with SubVisitor");
	}
}

Eğer aşağıdaki kod bloğunu çalıştırırsak

Visitor v = new SubVisitor();
A a = new B();
v.visit(a);

elde edilecek sonuç şu olacaktır.

Visiting A with SubVisitor

Eğer bu kodu “multiple dispatch” kabiliyetine sahip bir dil ile yazıp çalıştırmış olsaydık elde edeceğimiz sonuç

Visiting B with SubVisitor

şeklinde olacaktı. Java’da metot çözümleme sırasında metodun çağrıldığı nesnenin çalışma zamanındaki tipine bakılmasına rağmen, metoda input argüman olarak verilen nesnelerin çalışma zamanındaki tiplerine bakılmaz. Input argümanların sadece derleme zamanındaki tiplerine bakılır. Bizim örneğimizde de input argümanımız B tipinde bir nesne olmasına rağmen A tipindeki bir değişkene atandığı için derleme zamanında da A tipinde input argüman alan visit(A a) metodu çözümlenmekte, çalışma zamanında da SubVisitor sınıfının içinde override edilmiş visit(A a) metodu invoke edilmektedir.

Peki Java ile programlama yaparken “multiple dispatch” kabiliyetini nasıl elde edebiliriz? Bunun cevabı Visitor örüntüsünde yatıyor. Ona da bir sonraki yazımızda bakalım.